اهمیت فعالیت سازمان‌های خیریه و مردم‌نهاد در رسانه‌های اجتماعی

اگر به‌عنوان مخاطب این پست، بالای ۳۰ سال سن داشته‌باشید، حتماً آن گوشی‌های تلفن همراه که ‌اندازه پاره‌آجر بودند و امکاناتی در حد برقراری یک تماس ساده داشته‌اند را، به‌ یاد دارید. در آن سال‌های نه چندان دور، هنوز مفهوم اینترنت به‌حد کافی در جهان جا نیفتاده‌بود و بحث دهکده جهانی مطرح نشده‌بود و خیلی از مردم، حتی از دسترسی به اینترنت می‌ترسیدند، برخی، که مایه‌هایی از باورهای خرافی نیز داشته‌اند، فکر می‌کردند نیروهای شیطانی در شبکه اینترنت فعالند و ممکن است به اطلاعات شخصیشان حمله کنند. برخی دیگر نیز که کمی واقع‌بین‌تر بوده‌اند، بر این باور بودند که با دسترسی به اینترنت، دولت می‌تواند در اطلاعات شخصیشان جاسوسی نماید. هنوز هم، بسیاری از افراد بر این باورند که اینترنت می‌تواند بر سلامت جسمی و روانی و ارتباطات خانوادگی آن‌ها تأثیر منفی بگذارد، که البته این باور، چندان دور از واقعیت نیز، نبوده‌است.

بگذریم… شما به‌عنوان یک سازمان خیریه و مردم‌نهاد تا به‌حال از خود پرسیده‌اید که دسترسی به اینترنت و رسانه‌های اجتماعی و شبکه‌های مجازی چه تأثیری بر روند فعالیتتان داشته‌است؟

خب به احتمال زیاد اگر صاحب یک خیریه قدیمی و اسم‌ورسم‌دار باشید، مدت زیادی نیست که به فضای مجازی و رسانه‌های اجتماعی دسترسی پیدا کرده‌اید و شاید آشنایی چندانی با نحوه استفاده از این امکانات، در فضای فعالیت‌های خیریه نداشته‌باشید. در این‌جا، از اهمیت فعالیت سازمان‌های بشردوستانه در گروه‌ها و شبکه‌های مجازی خواهیم‌گفت و قوانین حاکم بر فعالیت کارآمدتر در این شبکه‌ها را با شما، درمیان خواهیم‌گذاشت.

همان‌طور که می‌دانید استفاده از گوشی بسیار آسان است و راه خوبی برای مطلع ماندن از اخبار، به اشتراک‌گذاشتن تجربه‌ها با بقیه و یادگرفتن از آن‌هاست. حتی اگر مدت زیادی از روز را مشغول کار و فعالیت باشید و فرصت زیادی برای چک‌کردن شبکه‌های اجتماعی نداشته‌باشید، انجام این کار در مترو یا کافه، چندان خالی از لطف نیست و وقت زیادی از شما نمی‌گیرد.

تنوع شبکه‌های اجتماعی در ده سال گذشته بیشتر و بیشتر شده و دنیا را تکان داده‌است. اما خیلی از افرادی که در دهه شصت یا هفتاد سالگی عمر خود به‌سر می‌برند، هنوز فضای دیجیتال را دنیایی می‌پندارند که فقط جوان‌ترها از پس کار با آن برمی‌آیند. در حالی‌که، به‌هیچ‌وجه این‌طور نیست و بر طبق آمارهای موجود، امروزه ۴۱٪ از افراد بالای ۷۵ سال، در فضای مجازی حساب کاربری دارند.

 نکته قابل توجه این است که ما باید رسانه‌های اجتماعی را، به همان شکلی که واقعاً هستند، ببینیم. ورود به دنیای دیجیتال، به‌عنوان یک دگرگونی اساسی در جامعه، در مقیاس وسیع، بر همه مؤسسات خیریه در تمامی زمینه‌ها اثرگذار خواهدبود. این دگرگونی هم‌اکنون نیز در حال وقوع است. با این حال، همان‌طور که پیش از این نیز اشاره شد، می‌توان گفت تنها سه ‌درصد از اعضای هیئت‌مدیره فعال در مؤسسات خیریه، نسبت به نحوه فعالیت در دنیای دیجیتال، دانش و آگاهی کافی دارند و در نتیجه، اثربخشی ناکافی فعالیت این مؤسسات در این فضا، سبب شده که مبالغ هنگفتی از منابع تأمین‌شده توسط خیرین را از دست بدهند. این در حالی است که مقررات عمومی حفاظت از داده‌ها و حقوق افراد در پلت‌فرم‌های جدید موجود در  عصر دیجیتال، این سازمان‌ها را از  خطرات مالی محافظت خواهدکرد و همچنین، راهکارهای تازه‌ای را برای همکاری با ذینفعان و مخاطبین، در اختیار افراد قرار خواهدداد.

وقتی‌که اعضای هیئت‌مدیره‌ درکی از تأثیرات دنیای دیجیتال نداشته‌باشند، مهارت‌های مورد نیاز برای فعالیت در این دنیا ‌را هم، در اختیار نخواهندداشت. در حال حاضر فناوری‌های جدید‌تر نظیر هوش مصنوعی و بلاک‌چین، نیز در این بخش مورد استفاده قرار می‌گیرند. راهبری استراتژیک در این زمینه، بر عهده همه اعضای هیئت‌مدیره است و هر برنامه استراتژیکی که تحولات دیجیتال در آن مدنظر قرار نگرفته‌باشند، دارای نقص جدی است. بسیاری از خیریه‌ها، در حال حاضر، استراتژی فعالیت در فضای دیجیتال را، در اختیار ندارند. آیا خیریه شما به این استراتژی مجهز است؟

حال که به‌عنوان عضوی از یک سازمان خیریه و مردم‌نهاد، نسبت به اهمیت فعالیت در فضای مجازی و به‌روزبودن در این زمینه واقف شده‌اید، بد نیست که با برخی قوانین حاکم بر فعالیت در صفحات مجازی، به‌عنوان یک سازمان یا پلت‌فرم خیریه، آشنا شوید.

کنترل‌های دسترسی

برخی از پلت‌فرم‌ها (مانند فیسبوک)، این امکان را برایتان فراهم می‌سازند تا صلاحیت کسانی را که قصد عضو شدن در گروه شما را دارند، با پرسیدن پرسش‌هایی، بازبینی کنید و در صورت واجد شرایط بودن، آن‌ها را در گروه خود عضو کنید. هم‌چنین می‌توانید برای اعضای گروه، محدودیت سنی قائل شوید تا از سایر آسیب‌های پیش‌بینی نشده، پیشگیری نمایید.

قوانین حاکم بر گروه

ابتدا لازم است که هدف خود را از تشکیل گروه مورد نظر تعیین کنید و ویژگی‌های اعضای مورد نظر گروه خود را، مشخص نمایید.

همه اعضای گروه باید از راهبردهای گروهی زیر، تبعیت کنند:

  1. پیشنهادی که از طرف هر یک از اعضای گروه مطرح می‌گردد، تنها یک پیشنهاد است و نباید به‌عنوان یک وحی مُنزِل تلقی شود.
  2. هیچ‌کس صلاحیت آن‌را ندارد که یک ایده حرفه‌ای را در اختیار سایر افراد گروه قرار دهد، مگر آن‌که یک متخصص واجدشرایط باشد.
  3. هر یک از اعضای گروه، در صورت استناد به توصیه‌ها یا یافته‌های تخصصی، حتماً دقت داشته‌باشند که منبع مورد نظر، معتبر بوده و در صورت امکان، یافته‌های خود را به سند منبع ارجاع دهند.
  4. نباید با هیچ‌کس و به هیچ دلیلی، توهین‌آمیز برخورد شود، اگر کسی نمی‌تواند حرفی را رو در روی دیگری بزند، بهتر است آن‌را فراموش کند و اگر نمی‌خواهد حتی نزدیک‌ترین افراد به او، از نوشته‌هایش باخبر شوند، بهتر است اصلاً نوشته‌ مورد نظر خود را ننویسد.
  5. هیچ‌یک از اعضای گروه، نباید حریم خصوصی دیگران را نقض کند. اطلاعات شخصی دیگران، مانند نشانی منزل و… را منتشر کند و هرگز پستی را درباره دیگران، بدون رضایت آن‌ها، انتشار دهد.
  6. در صورت عدم موافقت با یک دیدگاه منتشرشده در یک پست، لازم است که هر یک از اعضای گروه، مؤدبانه برخورد کنند. بنایراین، به‌عنوان عضوی از گروه، اگر با موضوعی موافق نیستید و احساس می‌کنید که باید نسبت به آن واکنش نشان دهید، حتی‌الامکان، مؤدبانه برخورد کنید و جواب‌ها و واکنش‌های خود را شخصی‌سازی نکنید.
  7. خوب است که اعضای گروه همیشه راه‌حل‌های جایگزین پیشنهاددهند. این راه‌حل‌ها، افراد را به مذاکره تشویق می‌کنند و از بحث و دعوای احتمالی، پیشگیری می‌نمایند.

هر پست یا کامنتی که قوانین بالا را نقض کند، باید حذف شود. هم‌چنین، پست‌ها و کامنت‌هایی که:

  1. قوانین مربوط به حفظ حریم خصوصی، کپی‌رایت، آزارواذیت، تهمت و افترا، نفرت یا سایر رفتارهای تهدیدآمیز را نقض کنند.
  2. شامل نظرات و دیدگاه‌هایی باشند که از دید عموم افراد جامعه، توهین‌آمیز تلقی می‌شوند.
  3. به کار و مکالمات آنلاین مربوطه بی‌ربط باشند یا در هنگام بیان یک ایده، گمراه‌کننده تلقی شوند و
  4. جنبه تبلیغاتی داشته‌باشند.

نیز، از این قاعده مستثنی نیستند.

اما مشکل اصلی دقیقاً کجاست؟

دسترسی به رسانه‌های اجتماعی تنها یکی از هزاران معضلی است که توجه بسیاری از سازمان‌های خیریه و مردم‌نهاد را، به‌عنوان قشر فعال در زمینه فعالیت‌های بشردوستانه، به خود جلب می‌کند. بعضی از افراد فعال در این زمینه، حتی ممکن است که  این فضا را به‌عنوان یک «جایگزین» برای روش‌های قدیم ارتباط جمعی بدانند و البته ممکن است هنوز با مزایای این سیستم آشنایی کافی نداشته‌باشند و ندانند که چقدر مقرون به‌صرفه بوده و استفاده از آن چه‌قدر آسان است و به همین دلیل، آن‌طور که باید و شاید قدر این امکاناتی که در دسترسشان است را نشناسند و متوجه نباشند که حتی کوچک‌ترین خیریه‌ها نیز، می‌توانند از این سیستم بهره‌مند شوند. متأسفانه بسیاری از افراد از این واقعیت آگاهی ندارند و بنابراین لازم است که آن‌را، مد نظر قرار دهند و این کار را به نحو احسن انجام دهند.

دیدگاهتان را بنویسید